1. Podstawa prawna
Przepisy prawne określające zasady dotowania szkół i placówek niesamorządowych zostały zawarte w rozdziale 3 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. 2017 r. poz. 2203, z późn.zm.). Przepisy te obowiązują od 1 stycznia 2018 r. i zostały zawarte w nowopowstałym jednym akcie prawnym, który reguluje zasady finansowania zadań oświatowych. Przed 1 stycznia 2018 r. przepisy te były zawarte w art. 80 i 90 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2017 r., poz. 2198, z późn. zm.)
2. Ogólne zasady finansowania oświaty niesamorządowej
Szkoły i placówki niepubliczne oraz publiczne prowadzone przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego są finansowane w formie dotacji przekazywanej z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. W budżetach jednostek samorządu terytorialnego znajdują się środki naliczone na uczniów tych szkół w ramach części oświatowej subwencji ogólnej. Zasady obliczania wysokości dotacji dla oświaty niesamorządowej zostały zawarte w przepisach materialnych rozdziału 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (art. 15 – art. 32 ww. ustawy). Ustawodawca stosuje odmienne zasady dotowania dla szkół i placówek publicznych oraz odmienne dla szkół i placówek niepublicznych.
Poniższa tabela przedstawia schemat obliczania wysokości kwoty dotacji dla oświaty nie samorządowej według algorytmów zapisanych w ustawie.
2.1. Oświata niepubliczna
2.1.1. Placówki wychowania przedszkolnego
Niepubliczne placówki wychowania przedszkolnego są dotowane w odniesieniu do tzw. podstawowej kwoty dotacji, określającej wydatki bieżące samorządu na ucznia w placówkach wychowania przedszkolnego. W przypadku niepublicznych przedszkoli dotacja wynosi 75% wydatków samorządu na placówki wychowania przedszkolnego. Liczba uczniów jest definiowana za pomocą tzw. statystycznej liczby uczniów. W przypadku, gdy samorząd nie prowadzi placówki wychowania przedszkolnego podstawową kwotę dotacji należy obliczyć dla tzw. najbliższej gminy lub tzw. najbliższego powiatu.
# dotacje dla niepublicznych placówek oświatowych, # dotacje dla szkoły niepublicznej, # dotowanie szkół niepublicznych
2.1.2. Szkoły, placówki, internaty
W przypadku szkół niepublicznych, internatów w tych szkołach oraz placówek niepublicznych wysokość dotacji odnosi się wprost do subwencji oświatowej i jest równa kwocie przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na takiego ucznia. W przypadku szkół niepublicznych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub warunkiem otrzymania dotacji jest uczestniczenie przez ucznia w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu.
2.2. Oświata publiczna
Szkoły publiczne są dotowane także w odniesieniu do subwencji oświatowej. Jednakże ustawodawca stosuje odmienne zasady dotowania w zależności od tego czy w szkole jest lub nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki. Natomiast placówki wychowania przedszkolnego, placówki danego rodzaju oraz internaty są dotowane w odniesieniu do wydatków bieżących samorządu.
2.2.1. Szkoły, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki
W przypadku szkół niesamorządowych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, zasady obliczania wysokości dotacji są takie samej, jak dla szkół i placówek niepublicznych, tj. wysokość dotacji jest równa kwocie przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na takiego ucznia.
2.2.2. Szkoły, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki
Natomiast w przypadku szkół publicznych niesamorządowych, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, wysokość dotacji stanowi iloczyn kwoty przewidzianej na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na takiego ucznia oraz opisanego w ustawie wskaźnika zwiększającego. Dotacje dla szkół publicznych, które nie mogą pobierać czesnego i wobec powyższego nie mają innych źródeł finansowania, muszą być powiększone o odpowiedni procent. Procent ten został określony w ustawie za pomocą wskaźnika zwiększającego. Wskaźnik zwiększający to wskaźnik przedstawiający o jaki procent wydatki bieżące danego samorządu na dany typ szkoły przewyższają kwotę subwencji oświatowej przewidzianej na dany typ szkoły. Innymi słowy jest to iloraz wydatków bieżących samorządu na uczniów danego typu szkoły do kwoty subwencji oświatowej przewidzianej na uczniów danego typu szkoły. Liczba uczniów jest w ustawie definiowana za pomocą tzw. statystycznej liczby uczniów. W przypadku, gdy samorząd nie prowadzi szkoły danego typu, wskaźnik zwiększający należy obliczyć dla tzw. najbliższej gminy lub tzw. najbliższego powiatu. Przed dniem 1 stycznia 2018 r. wysokość dotacji była powiązana wprost z wydatkami bieżącymi samorządu na szkoły danego typu i rodzaju. Jednakże wobec braku definicji rodzaju szkoły i licznymi problemami interpretacyjnymi w tym zakresie od dnia 1 stycznia 2018 r. kwota dotacji została odniesiona do wysokości subwencji oświatowej i powiększona wskaźnikiem zwiększającym.
# dotacje statystyczna liczba uczniów, # dotacje wskaźnik zwiększający
2.2.3. Placówki wychowania przedszkolnego, placówki oraz internaty
Natomiast publiczne placówki wychowania przedszkolnego, placówki danego rodzaju oraz internaty są dotowane w odniesieniu do tzw. podstawowej kwoty dotacji, określającej wydatki bieżące samorządu odpowiednio na ucznia placówki wychowania przedszkolnego, placówki danego rodzaju lub internatu. Podobnie jak w przypadku wskaźnika zwiększającego, liczba uczniów jest definiowana za pomocą tzw. statystycznej liczby uczniów. W przypadku, gdy samorząd nie prowadzi odpowiedniej placówki wychowania przedszkolnego, placówki danego rodzaju lub szkoły z internatem, podstawową kwotę dotacji należy obliczyć dla tzw. najbliższej gminy lub tzw. najbliższego powiatu.
3. Słownik pojęć
W art. 9-14 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych zostały zawarte podstawowe pojęcia, którymi posługuje się ustawodawca. Zostały zdefiniowane: wydatki bieżące (art. 9 ww. ustawy), najbliższa gmina i najbliższy powiat (art. 10 ww. ustawy), statystyczna liczba uczniów (art. 11 ww. ustawy), podstawowa kwota dotacji (art. 12 i 13 ww. ustawy) oraz wskaźnik zwiększający (art. 14 ww. ustawy). Pojęcia te prezentują algorytmy służące wyliczaniu wysokości dotacji. Dodatkowo minister właściwy do spraw oświaty i wychowania zamieszcza na stronie urzędu pomocniczą aplikację do wyznaczania najbliższej gminy lub najbliższego powiatu.
4. Zasady aktualizacji i wyrównywania kwoty dotacji
Zasady aktualizacji i wyrównywania kwoty dotacji zostały zawarte w art. 43-45 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
4.1. Aktualizacja kwoty dotacji
Kwota dotacji ulega aktualizacji:
1) w wyniku aktualizacji podstawowej kwoty dotacji;
2) w wyniku zmiany kwoty przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego;
3) w wyniku zmiany wskaźnika zwiększającego;
4) w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Aktualizacji kwoty dotacji dokonuje się:
1) w miesiącu roku budżetowego następującym po miesiącu, w którym upłynęło 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej na rok budżetowy, tzw. miesiącu pierwszej aktualizacji – w przypadku aktualizacji, o której mowa w pkt 1-3;
2) w październiku roku budżetowego – w przypadku aktualizacji, o której mowa w pkt 1;
3) w dowolnym miesiącu roku budżetowego – w przypadku aktualizacji, o której mowa w pkt 4.
Zaktualizowana kwota dotacji obowiązuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonanej aktualizacji.
4.2. Wyrównywanie wysokości kwoty dotacji
Jeżeli wysokość dotacji uległa zmianie, dotację należy wyrównać od początku roku budżetowego według następującej formuły: suma kolejnych przekazywanych części dotacji odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka lub uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, stanowi różnicę pomiędzy wysokością dotacji określoną w przepisach, według stanu na pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, a sumą części dotacji przekazanych odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka lub uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych od początku roku budżetowego do dnia poprzedzającego pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji.
Dodatkowo ustawodawca ograniczył możliwość znaczącej zmiany wysokości dotacji w wyniku aktualizacji, tj. uniemożliwił zbyt duży spadek (a także zbyt duży wzrost) miesięcznej kwoty dotacji na ucznia. Ma to na celu zapewnienie stabilności finansowanej podmiotów dotowanych. Maksymalny dopuszczalny wzrost wysokości dotacji na ucznia został określony na poziomie 50%, a spadek na poziomie 25%. Tak określony procent pozwala na aktualizację dotacji w ciągu roku zgodnie z przepisami, a tylko w szczególnych przypadkach zapobiega na tyle znacznemu spadkowi dotacji, który mógłby być przyczyną problemów z finansowaniem szkoły przez organ prowadzący.
Ograniczenie to zostało zapisane formułą: średnia arytmetyczna kolejnych przekazywanych części dotacji odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka lub uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, może zwiększyć się maksymalnie o 50% albo zmniejszyć się maksymalnie o 25% średniej arytmetycznej części dotacji przekazanych odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka lub uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych od początku roku budżetowego do dnia poprzedzającego pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji.
4.3. Aktualizacja podstawowej kwoty dotacji
Zasady aktualizacji podstawowej kwoty dotacji są analogiczne do zasad aktualizacji kwoty dotacji. Dokonuje się jej: w miesiącu pierwszej aktualizacji oraz w październiku roku budżetowego, a także w szczególnie uzasadnionych przypadkach w dowolnym miesiącu roku budżetowego.
W aktualizacji podstawowej kwoty dotacji uwzględnia plan dochodów i wydatków według stanu na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc aktualizacji oraz zaktualizowaną statystyczną liczbę uczniów (w przypadku aktualizacji podstawowej kwoty dotacji dokonywanej po dniu 30 września roku budżetowego).
4.4. Zmiana kwoty przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego kwoty dotacji
Jeżeli ustawa budżetowa na rok budżetowy została ogłoszona po dniu 1 grudnia roku bazowego, wysokość dotacji ustala się:
1) w okresie do ostatniego dnia miesiąca pierwszej aktualizacji – z uwzględnieniem kwoty przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego w roku bazowym;
2) w okresie od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu pierwszej aktualizacji – z uwzględnieniem kwoty przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym.
4.5. Zmiana wskaźnika zwiększającego
Wskaźnik zwiększający w okresie do ostatniego dnia miesiąca pierwszej aktualizacji przyjmuje się w wysokości równej wskaźnikowi ustalonemu dla roku poprzedniego. W okresie od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu pierwszej aktualizacji wskaźnik zwiększający jest obliczany na dany rok budżetowy, zgodnie z algorytmem zapisanym w art. 14 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
5. Warunki otrzymywania dotacji
Warunki otrzymywania dotacji zostały zawarte w art. 33 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
Dotacje są przekazywane, pod warunkiem że organ prowadzący przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę oraz placówkę przekaże:
1) organowi dotującemu informację o planowanej liczbie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych nie później niż do dnia 30 września roku bazowego – w przypadku szkół i placówek niepublicznych;
2) dane do systemu informacji oświatowej według stanu na dzień 30 września roku bazowego.
Na wniosek organu prowadzącego odpowiednio przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub placówkę organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do udzielenia dotacji może wyrazić zgodę na odstąpienie od terminów, o których mowa wyżej lub na udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż od początku następnego roku budżetowego.
6. Przekazywanie dotacji
Zasady przekazywania dotacji zostały zawarte w art. 34 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
Dotacje są przekazywane na rachunek bankowy przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki lub zespołu szkół lub placówek, w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, z tym że części za styczeń i za grudzień są przekazywane w terminie odpowiednio do dnia 20 stycznia oraz do dnia 15 grudnia roku budżetowego.
Dotacje są przekazywane na każde dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka lub uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, będącego w danym miesiącu roku budżetowego dzieckiem objętym wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniem, wychowankiem lub uczestnikiem zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w placówce wychowywania przedszkolnego, szkole lub placówce (tj. na faktyczną, rzeczywistą liczbę uczniów w danym miesiącu). Termin podania comiesięcznej liczby uczniów określa w uchwale organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
Należy zauważyć, że stan 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji (zarówno stan według danych z systemu informacji oświatowej na dzień 30 września roku bazowego, jak i liczba uczniów podana w przekazywanej informacji do dnia 30 września roku bazowego) jest tylko informacją dla jednostek samorządu terytorialnego pozwalającą zaplanować budżet na rok następny oraz w przypadku danych przekazywanych do systemu informacji oświatowej służy do naliczenia subwencji oświatowej dla jednostki samorządu terytorialnego. Ani liczba uczniów podawana w przekazywanej informacji, ani liczba uczniów przekazywana do systemu informacji oświatowej w roku bazowym, nie jest to liczba uczniów na których przysługuje dotacja w ciągu roku. Jeżeli w trakcie roku budżetowego do dotowanej szkoły przybędzie uczeń, jednostka samorządu terytorialnego musi przekazywać dotację na tego ucznia (pomimo, że nie był on uwzględniony w planowanej liczbie uczniów ani w systemie informacji oświatowej w roku poprzednim). W szczególności oznacza to, że uzyskanie przez ucznia niepełnosprawnego orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego oznacza konieczność dotowania tego ucznia od momentu otrzymania takiego orzeczenia przez szkołę.
W przypadku szkół niepublicznych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, jeżeli faktyczna liczba uczniów szkoły, spełniających warunek uczestniczenia w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu, jest inna niż liczba uczniów, na których przekazano część dotacji na dany miesiąc, część dotacji na następny miesiąc jest przekazywana na liczbę uczniów skorygowaną o różnicę między liczbą uczniów, na których przekazano część dotacji na dany miesiąc, a faktyczną liczbą uczniów szkoły spełniających warunek uczestniczenia w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu.
7. Wydatkowanie dotacji
Zasady wydatkowania dotacji zostały zawarte w art. 35 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
7.1. Przeznaczenie dotacji
Dotacje mogą być przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań placówek wychowania przedszkolnego, szkół lub placówek w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być wykorzystane wyłącznie na:
1) pokrycie wydatków bieżących placówki wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki, obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności placówki wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki, w tym na:
a) wynagrodzenie osoby fizycznej zatrudnionej, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce oraz osoby fizycznej prowadzącej przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego – w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie:
– 250% średniego wynagrodzenia nauczyciela dyplomowanego, o którym mowa w art. 30 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2017 r. poz. 1189) – w przypadku publicznych przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek oraz niepublicznych przedszkoli, o których mowa w art. 17 ust. 1, oddziałów przedszkolnych w niepublicznych szkołach podstawowych, o których mowa w art. 19 ust. 1, i niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 21 ust. 1,
– 150% średniego wynagrodzenia nauczyciela dyplomowanego, o którym mowa w art. 30 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela – w przypadku niepublicznych przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w niepublicznych szkołach podstawowych i niepublicznych innych form wychowania przedszkolnego, niewymienionych w tiret pierwszym, oraz niepublicznych szkół i placówek,
b) sfinansowanie wydatków związanych z realizacją zadań organu prowadzącego, o których mowa w 10 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe;
2) zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmujących:
a) książki i inne zbiory biblioteczne,
b) środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w placówkach wychowania przedszkolnego, szkołach i placówkach,
c) sprzęt rekreacyjny i sportowy dla dzieci i młodzieży,
d) meble,
e) pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości określonej zgodnie z 16f ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100% ich wartości w momencie oddania do używania.
Dotacja może być wykorzystana wyłącznie na pokrycie wydatków związanych z realizacją zadań poniesionych w roku budżetowym, na który dotacja została udzielona, niezależnie od tego, którego roku dotyczą te zadania.
7.2. Wydatkowanie dotacji na uczniów niepełnosprawnych
Od dnia 1 stycznia 2019 r. wchodzi w życie przepis stanowiący, że dotacja otrzymana na uczniów niepełnosprawnych musi być w całości przeznaczona na finansowanie wydatków na tych uczniów.
Zgodnie z art. 35 ust. 4 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych dotacja przekazana na uczniów i wychowanków, posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych oraz na uczniów oddziałów integracyjnych w szkołach może być wykorzystana wyłącznie na pokrycie wydatków związanych z realizacją zadań związanych z organizacją kształcenia specjalnego, o którym mowa w art. 127 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, oraz na organizację zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, o których mowa w art. 36 ust. 17 ustawy – Prawo oświatowe.
Przez wydatki, o których wyżej należy rozumieć w przypadku:
1) przedszkoli specjalnych, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych specjalnych, szkół specjalnych oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 7 ustawy – Prawo oświatowe – wszystkie wydatki, zgodne z przeznaczeniem dotacji;
2) przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz szkół, niewymienionych w pkt 1, innych form wychowania przedszkolnego oraz poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych – wydatki na realizację zadań wynikających z zaleceń zawartych w orzeczeniach o potrzebie kształcenia specjalnego, orzeczeniach o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, indywidualnych programach zajęć, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, oraz indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych, o których mowa w art. 127 ust. 3 ustawy – Prawo oświatowe, oraz zapewnienie warunków ich realizacji;
3) przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, niewymienionych w pkt 1, oraz innych form wychowania przedszkolnego – oprócz wydatków, o których mowa w pkt 2, także wydatki na realizację zadań innych niż określone w pkt 2, w wysokości niezbędnej dla realizacji zadań tych placówek wychowania przedszkolnego w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, w odniesieniu do uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych;
4) szkół niewymienionych w pkt 1 – oprócz wydatków, o których mowa w pkt 2, także wydatki na realizację zadań innych niż określone w pkt 2, w wysokości wyrażonej wzorem:
w którym poszczególne symbole oznaczają:
| Winne | – | wydatki poniesione w danym roku budżetowym na realizację zadań innych niż określone w pkt 2 w tej szkole, |
| W | – | wydatki poniesione w danym roku budżetowym w tej szkole, |
| SSI | – | kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów oddziałów specjalnych i oddziałów integracyjnych w tej szkole, |
| SSIN | – | kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oddziałów specjalnych i oddziałów integracyjnych tej szkoły, w zakresie wynikającym z posiadania przez tych uczniów orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego, |
| SON | – | kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oddziałów niebędących oddziałami specjalnymi albo oddziałami integracyjnymi i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w tej szkole, |
| SONN | – | kwotę przewidzianą w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oddziałów niebędących oddziałami specjalnymi albo oddziałami integracyjnymi i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w tej szkole, w zakresie wynikającym z posiadania przez tych uczniów oraz uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczeń o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, |
| S | – | kwotę części oświatowej subwencji ogólnej przewidzianą dla jednostki samorządu terytorialnego na uczniów i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w tej szkole. |
8. Kontrola pobrania i wykorzystania dotacji
Zasady dotyczące przeprowadzania kontroli pobrania i wykorzystania dotacji przez samorząd zostały zawarte w art. 36 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
Organ dotujący może kontrolować prawidłowość pobrania i wykorzystania dotacji. Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli mają prawo wstępu do przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez nie dokumentacji organizacyjnej, finansowej i dokumentacji przebiegu nauczania w związku z przekazaną dotacją, a w przypadku niepublicznych szkół dla dorosłych – także do wglądu do list obecności oraz ich weryfikacji.
Przedszkole, inna forma wychowania przedszkolnego, szkoła i placówka udostępnia dokumentację, oraz listy obecności w terminie 14 dni od dnia zwrócenia się przez osobę upoważnioną do przeprowadzenia kontroli o udostępnienie tej dokumentacji.
Organ dotujący w związku z przeprowadzaniem kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji przez przedszkola, inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki może przetwarzać dane osobowe:
1) dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych tych przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek, znajdujące się w dokumentacji,
2) osób fizycznych zatrudnionych, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, w tych przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego, szkołach lub placówkach oraz osób fizycznych prowadzących przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełnią funkcję dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki albo prowadzą zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego, w związku z przeprowadzaniem kontroli w zakresie przeznaczania dotacji na wynagrodzenia,
– w tym z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych służących do gromadzenia danych osobowych.
Kontrola może obejmować okres 5 lat budżetowych poprzedzających rok budżetowy, w którym jest ona przeprowadzana.
9. Wstrzymanie dotacji
Jednostka samorządu terytorialnego może wstrzymać wypłacanie dotacji, zgodnie z zasadami zawartymi w art. 36 ust. 6-8 oraz art. 37 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
W trakcie przeprowadzania kontroli przez samorząd, w przypadku utrudniania lub udaremniania przez niepubliczną szkołę dla dorosłych lub niepubliczną placówkę, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, lub przez organ prowadzący tę szkołę lub placówkę czynności kontrolnych organ dotujący wzywa dyrektora tej szkoły lub placówki lub organ prowadzący tę szkołę lub placówkę do zaprzestania tych działań w wyznaczonym terminie. Po bezskutecznym upływie tego terminu, organ dotujący wstrzymuje, w drodze decyzji administracyjnej, przekazywanie niepublicznej szkole dla dorosłych lub niepublicznej placówce, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, dotacji do dnia umożliwienia przeprowadzenia w tej szkole lub placówce czynności kontrolnych. Środki przekazane szkole, o której mowa w art. 26 ust. 2, lub niepublicznej placówce, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, za okres, którego dotyczyło wstrzymanie dotacji, mogą być wykorzystane wyłącznie na refundację wydatków związanych z realizacją zadań szkoły lub placówki, poniesionych przez szkołę lub placówkę w okresie roku budżetowego, w którym dotacja została wstrzymana. Jeżeli okres wstrzymania dotacji przypada na więcej niż jeden rok budżetowy, przekazane środki mogą być wykorzystane proporcjonalnie do okresów wstrzymania dotacji w poszczególnych latach budżetowych.
Ponadto samorząd może wstrzymać wypłacanie dotacji w każdym momencie, jeżeli niepubliczna szkoła dla dorosłych, lub niepubliczna placówka, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe:
1) nie przekazała rozliczenia wykorzystania dotacji za rok bazowy lub nie dokonała w rozliczeniu korekty błędów w terminie wskazanym przez organ dotujący,
2) nie przekazała informacji o liczbie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, na których jest udzielana dotacja, w terminie określonym w uchwale,
3) nie wykonała decyzji administracyjnej lub prawomocnego wyroku sądu wydanych w związku z przekazaną dotacją
– organ dotujący wzywa dyrektora szkoły lub placówki lub organ prowadzący tę szkołę lub placówkę do wykonania działań, o których mowa w pkt 1-3, w wyznaczonym terminie.
Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu organ dotujący wstrzymuje, w drodze decyzji administracyjnej, przekazywanie niepublicznej szkole dla dorosłych lub niepublicznej placówce, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, dotacji do dnia dopełnienia obowiązków ustawowych.
Środki przekazane niepublicznej szkole dla dorosłych lub niepublicznej placówce, o której mowa w art. 2 pkt 3, 6, 8 i 10 ustawy – Prawo oświatowe, za okres, którego dotyczyło wstrzymanie dotacji, mogą być wykorzystane wyłącznie na refundację wydatków związanych z realizacją zadań szkoły lub placówki, poniesionych przez szkołę lub placówkę w okresie roku budżetowego, w którym dotacja została wstrzymana. Jeżeli okres wstrzymania dotacji przypada na więcej niż jeden rok budżetowy, przekazane środki mogą być wykorzystane proporcjonalnie do okresów wstrzymania dotacji w poszczególnych latach budżetowych.
9. Określenie trybu udzielania i rozliczania dotacji przez samorząd. Możliwość zwiększenia wysokości dotacji.
W art. 38 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych została zawarta delegacja dla organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego do wydania uchwały ustalającej tryb udzielania i rozliczania dotacji, tryb przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, w tym zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, termin przekazania informacji o liczbie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, na których jest przekazywana dotacja, oraz termin i sposób rozliczenia wykorzystania dotacji.
Organ dotujący w związku z udzielaniem i rozliczaniem wykorzystania dotacji może przetwarzać dane osobowe dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków i uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek, w tym z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych służących do gromadzenia danych osobowych.
Ponadto na mocy art. 39 organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, w drodze uchwały, może wyrazić zgodę na udzielenie dotacji w wysokości wyższej niż określona w przepisach ustawy.
10. Szkoły artystyczne
Zasady dotyczące dotowania szkół artystycznych zostały zawarte w art. 40-42 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
Szkoły artystyczne otrzymują kwotę dotacji obliczaną na podstawie tzw. podstawowej kwoty dotacji dla szkół artystycznych (zdefiniowanej w art. 13 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych). Podstawowa kwota dotacji dla szkół artystycznych odnosi się do wydatków bieżących ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego na szkoły artystyczne danego typu.
Publiczne szkoły artystyczne oraz niepubliczne szkoły artystyczne o uprawnieniach szkół publicznych realizujące kształcenie ogólne otrzymują dotację w wysokości równej podstawowej kwocie dotacji dla szkół artystycznych danego typu.
Natomiast niepubliczne szkoły artystyczne o uprawnieniach szkół publicznych realizujące wyłącznie kształcenie artystyczne otrzymują na każdego ucznia dotację w wysokości nie niższej niż 25% podstawowej kwoty dotacji dla szkół artystycznych danego typu, przy spełnieniu warunku uczestniczenia przez ucznia w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu.
Zasady dotyczące przekazywania, wydatkowania, aktualizacji i wyrównywania kwoty dotacji są analogiczne jak dla szkół nieartystycznych.
Ponadto w art. 42 ust. 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych została zawarta delegacja dla ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego do wydania w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych do wydania rozporządzania określającego tryb przekazywania przez organ prowadzący szkołę informacji niezbędnych dla ustalenia wysokości dotacji oraz wzór wniosku o udzielenie dotacji zawierającego te informacje, tryb udzielania oraz rozliczania wykorzystania dotacji, wzór składanego przez szkołę formularza zawierającego informację o liczbie uczniów i poniesionych wydatkach sfinansowanych z udzielonej części dotacji przypadającej na dany miesiąc oraz wzór formularza rozliczenia wykorzystania tych dotacji oraz tryb przeprowadzania kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji.
11. Pozostałe regulacje
Pozostałe regulacje są zawarte w art. 46-49 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
11. 1. Ogłoszenie o dotacji w Biuletynie Informacji Publicznej
W Biuletynie Informacji Publicznej jednostki samorządu terytorialnego, która udziela dotacji, ogłasza się informację o:
1) podstawowej kwocie dotacji oraz jej aktualizacji;
2) statystycznej liczbie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych oraz jej aktualizacji;
3) wskaźniku zwiększającym;
4) najbliższej gminie lub najbliższym powiecie.
W przypadku dotacji dla szkół artystycznych, w Biuletynie Informacji Publicznej specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 53 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, ogłasza się informację o:
1) podstawowej kwocie dotacji oraz jej aktualizacji;
2) statystycznej liczbie uczniów lub wychowanków oraz jej aktualizacji.
11. 2. Charakter czynności podejmowanych przez organ dotujący
Czynności podejmowane przez organ dotujący w celu ustalenia wysokości lub przekazania dotacji stanowią czynności z zakresu administracji publicznej, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 i 1370).
11. 3. Odsetki za opóźnienie w przekazaniu dotacji
W przypadku nieprzekazania dotacji na rachunek bankowy przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły, placówki lub zespołu szkół w terminie, o którym mowa w ustawie, z winy organu dotującego, nalicza się odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, począwszy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin przekazania dotacji.
Przepisu tego nie stosuje się w przypadku aktualizacji kwoty dotacji dokonanej oraz w przypadku wstrzymania dotacji.
11. 4. Egzekucja
Dotacje nie podlegają egzekucji. Przepis ten nie dotyczy egzekucji prowadzonej w przypadku stwierdzenia, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, obowiązku zwrotu dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem, pobranej nienależnie lub w nadmiernej wysokości.